💠 انواع برنامه ریزی‌ها (این سطح بندی به فراخور نظام اجتماعی، و شرایط و نیاز مجموعه ها مختلف می‌باشد)

1️⃣ برنامه راهبردی: عبارت است از، تعیین اهداف کلان، اصلی و حیاتی تشکیلات و طریقه نیل به آنها، با توجه به شرایط درونی و عوامل محیطی و لحاظ آیندۀ تشکیلات. این برنامه ریزی خطوط راهنمایی و جهت گیری کلی تشکیلات را تعیین می‌سازد.

2️⃣ برنامه عملیاتی: عبارت است از، تعیین فعّالیت‌های لازم جهت نیل به اهداف راهبردی، از طریق منابع موجود و راهکارهای معیّن و لحاظ شده. برنامه ریزی عملیاتی به فعلیت درآوردن تصمیمات در چارچوب‌ها و جهت گیری برنامه‌ی راهبردی می‌باشد.

♦️ نکته: هر برنامه راهبردی جهت تحقق نیازمند برنامه عملیاتی است، تا بتوانیم مسائل نظری را عملی کرده و به اجرا در آوریم.

🔘 خلاصه: برنامه ریزی راهبردی فرایندی است که با توجه به شرایط و جایگاه موجود تشکیلات و ترسیم کمی و کیفی جایگاه مطلوب آن، لوازم و چگونگی گذار از وضعیت موجود و رسیدن به وضعیت مطلوب را در سطوح مختلف بیان می‌کند.

💠 ارکان اصلی برنامه راهبردی (جهت اختصار از ذکر مسائل و مؤلفه‌های دیگر برنامه ریزی راهبردی پرهیز کرده‌ایم)

1️⃣ رسالت: بیانگر علت وجودی و اهدف کلان، که منعکس کنندۀ باورها، ارزش‌ها و سیاست‌های اصلی تشکیلات می‌باشد.

2️⃣ مأموریت: تمام آنچه که تشکیلات جهت انجام رسالتش خود را مکلف به انجام آن می‌داند، مختصر و جامع بیان می‌کند.

3️⃣ چشم انداز: آنچه می‌خواهیم بشویم، تصویری از تشکیلات در پایان افق برنامه ریزی و ترسیم جایگاه تشکلیلات در آینده.

4️⃣ بیانیه ماموریت: در واقع بیانیة مأموریت زمینه‌ی فعالیت‌ها و اهداف اصلی تشکیلات را مشخصا تبیین و تشریح می‌کند.

5️⃣ ارزش‌ها: اصولی کلی که از نظر فردی و اجتماعی در تشکیلات نوعی رفتار مناسب و برتر شمرده می‌شوند و در هر حال معیارهای ثابت تشکیلات برای تصمیم گیری‌ها هستند که سیاست‌های تشکیلات ذیل و در چارچوب آن تعیین می‌گردنند.

6️⃣ سیاست‌ها: اصول عملی متغیر که ذیل و در چارچوب ارزش‌ها تعریف می‌شوند و با تعیین رویکرد و خط مشی در شرایط مختلف، حافظ اساس تشکیلات می‌باشند، تا تشکیلات بتواند به خوبی به وظایف خود عمل کرده و ادامه کار بدهد.

7️⃣ اهداف: همان نتیجه‌های نهایی و محقق شده‌یِ مطلوب و مقصود تشکیلات می‌باشند که در پاسخ به سوال چه باید بکنیم؟ بیان می‌شوند که جهت دستیابی و تحقق آنها، در حالت کمی به بلند مدت، میان مدت، و کوتاه مدت تقصیم می‌گردند.

8️⃣ راهبردها: همان طرق و روش‌های رسیدن به اهداف کلان یا بلند مدت می‌باشند که برخلاف اهداف حالت کمی ندارند و در پاسخ به سوال چگونه باید انجام بدهیم؟ بیان می‌شوند که کیفیت راهکارها را در سطح برنامه عملیاتی نیز تعیین می‌کنند.

9️⃣ پروژه‌ها: راهکارهایی که ذیل راهبرد تعریف می‌شوند را با اهداف کوتاه مدتی که توسط آن راهکارها محقق می‌گردند را مجموعاً پروژه می‌نامیم که کوچکترین چرخه کامل عملی شدن برنامه‌ها هستند.

👤 حسین کاوه ✍️ توجه بفرمایید که این متن مختصر خلاصه شده ده‌ها صفحه مطلب می‌باشد، لذا در واژه‌گزینی غرض‌هایی وجود دارد که بدون مطالعه‌ی دقیق فهم آن مشکل خواهد بود. . .