یکی از گران‌بهاترین میراث حضرت امام خمینی(ره) توجه ویژه به حقوق و مسئولیت عامه مردم و نفش آنان در تعیین معادلات کلان اجتماعی می‌باشد که در ادبیات سیاسی تحت عنوان جمهوریت نام برده می‌شود. علی‌رغم اینکه در مبانی دین مبین

اسلام به حقوق، اختیارات و مسئولیت‌های اجتماعی مردم یا همان جمهوریت به دقت پرداخته شده است، اما امام عظیم الشأن ما برای توجه بیشتر به این رکنِ تحقق عملی و پیاده شدن احکام اسلام یعنی نقش مهم مردم، آن را پیشوند مدل و قالب حکومت اسلامی در عصر غیبت قرار دادند و ابتکار و شجره طیبه جمهوری اسلامی را به یادگار گذاشتند. به جرأت می‌توان گفت که یکی از تفاوت‌های بارز و اساسی حضرت امام خمینی(ره) با سایر علما و مجاهدین، توجه ویژه و همه جانبه و آینده نگرانه ایشان به حقوق، مسئولیت و نقش مردم در معادلات خرد و کلان جهان اسلام و پیاده کردن احکام الهی بود.

برخی به غلط فکر می‌کنند و تلقیشان این است که جمهوریتی که ضمیمه اسلامیت نظام شده است به خاطر شرایط و قوانین حاکم بر نظامات سیاسی جهان بوده و به نوعی وارداتی و تقلید از سایر حکومت‌های غربی می‌باشد که انقلابیون ایران و در رأس آنان امام خمینی(ره) ناگزیر به گنجاندن آن در کنار اسلامیت نظام شده‌اند! که مثلاً در فضای بین الملل وجهه دموکراتیک‌تری به خود بگیرند و در فضای داخلی کشور نیز اینگونه وانمود کنند که نظام سیاسی تشکیل شده بعد از انقلاب 57 مردم سالار است. تحلیل نگارنده این است؛«در حالی که علی‌رغم اینکه اساساً جمهوریت به معنای حقوق، مسئولیت و نقش مردم در تعیین سرنوشت خود و جامعه در متن و درون‌مایه دین میبن اسلام وجود دارد و به عبارتی از آن می‌جوشد و منفک از آن نیست که لازم باشد به آن ضمیمه شود؛ ولی به خاطر اهمیت ویژه آن و اینکه در طول تاریخ آنگونه که باید مورد توجه قرار نگرفته است حضرت امام خمینی(ره) آن را در کنار اسلامیت نظام آورده و پررنگ نموده است.»

ملّت شریف ایران بعد از حدود 2500 سال حکومت پادشاهان و اشراف و غیره که اکثریت غالبشان خاستگاه‌های غیر مردمی داشته و ریشه در طبقات مختلف خصوصا مستضعفین جامعه نداشته‌اند اداره و بعضاً استعمار می‌شدند و حتی در بهترین آنها نیز نقش تاثیرگذار توده‌های مختلف مردم نه تنها چشمگیر نبوده که اساساً قابل توجه نمی‌باشد. در چنین کشوری با چنین سابقه تاریخی در حوزه سیاست  و کشور داری، مردی ظهور می‌کند که با اتکاء به معارف دین مبین اسلام ناب محمدی، هویت لگدمال شده مردم را احیاء کرده و به اوج عزت می‌رساند تا جایی که اراده آنان را مؤثر در تمام امورات خُرد و کلان کشور و حکومت قرار می‌دهد. البته در این مسیر هزینه‌های سنگینی پرداخت شده و سختی‌های زیادی کشیده می‌شود تا استقلالی که پایه و زیربنای آزادی است تحقق پیدا کند و موجبات سایر پیشرفت‌های مردم شریف ایران گردد و آنان را الگویی برای سایر مردم آزاده جهان قرار دهد.

امام خمینی(ره) نه تنها احیاگر اسلام ناب محمدی به عنوان برنامه جامع سعادت دنیوی و اخروی بلکه احیاگر هویت متعالی انسانی مردم  جهان حتی غیر مسلمانان نیز بوده است، تا جایی که آزادگان سراسر جهان در ارزش‌هایی مانند ظلم ستیزی و عدالت گستری با ایشان همراه و هم شعار شده‌اند. در عصری که کشورهای جهان ناگزیر در دو بلوک شرق و غرب تعریف می‌شدند مردم انقلابی ایران با اتکاء به آموزه‌های اسلامی و رهبری امام خمینی کبیر(ره) افق جدیدی پیش‌روی بشر سرگردان در بین شرق و غرب گشودند که با اکسیر اسلام ناب محمدی تضمین کننده سعادت دنیوی و اخروی آنان خواهد بود. اکنون بعد از گذشت حدود 40 سال از انقلاب شکوهمند اسلامی مردم ایران سایر آزادگان جهان به صورت پیدا و پنهان، قطب‌نمای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خود را با قطب نوظهور جهان یعنی جمهوری اسلامی تنظیم ‌می‌کنند.

اینک حضور پرشور در انتخابات و البته انتخاب نامزد اصلح... به عبارتی پاسداری از این میراث گران‌بها و ارج نهادن به رشادت و ایثار علما و مجاهدین طول تاریخ است که بستری را فراهم نمودند تا همگان بتوانند از بزرگترین نعمت الهی یعنی نعمت اختیار استفاده کرده و رشد نمایند. ملتی که حدود 2500 سال امکان انتخاب و نقش آفرینی مستقیم یا با واسطه در تعیین سرنوشت خود و معادلات کلان جامعه را نداشته است باید به خوبی قدر این نعمت را بداند و به این مهم التفات داشته باشد که هزینه‌های سنگین و سختی‌های فراوانی برای این مسئله پرداخته و کشیده شده است. تحکیم جمهوریت و تضمین انتخابات در خیمه‌ی نظام اسلامی به استواری ستون آن یعنی ولایت مطلقه فقیه خواهد بود که یکی دیگر از میراث‌ گران‌بهای امام خمینی کبیر(ره) می‌باشد که باید در کنار اسلامیت و جمهوریت نظام توجه ویژه‌ای به آن داشته باشیم.